8 Identification : giving personal information – Kimlik tespiti : kişisel bilgi verme
8.1 Introduction – Giriş
İtalyanca’da, diğer dillerde olduğu gibi, kendiniz veya başkaları hakkında bilgi vermenin veya edinmenin en basit yollarından biri “to be : olmak” fiili olan essere‘yi kullanmaktır. Aşağıdaki basit diyalogda da gösterildiği gibi:
A – Buongiorno, io sono Monica. Sono la nuova assistente di marketing. E voi?
B – Io sono Carlo, sono il direttore tecnico. E questo è il mio collega, Gerardo. Siamo colleghi da più di dieci anni!
C – Piacere, Monica.
A – Piacere, Gerardo. Di dove sei?
C – Sono napoletano. E tu?
A – Io sono di Milano.
A – Good morning. I’m Monica. I’m the new marketing assistant. What about you?
B – I’m Carlo. I’m the technical director. And this is my colleague Gerardo. We’ve been colleagues for more than ten years!
C – Pleased to meet you, Monica.
A – Pleased to meet you, Gerardo. Where are you from?
C – I’m from Naples. And you?
A – I’m from Milan.
A – Günaydın, ben Monica. Ben yeni pazarlama asistanıyım. Ya siz?
B – Ben Carlo, ben teknik direktörüm. Ve bu da benim meslektaşım, Gerardo. On yılı aşkın süredir meslektaşız!
C – Tanıştığıma memnun oldum, Monica.
A – Tanıştığıma memnun oldum, Gerardo. Nerelisin?
C – Napoliliyim. Ya sen?
A – Ben Milanlıyım.
8.2 Tu or Lei? – Sen veya Siz
İtalyancada iki hitap şekli vardır: Lei (resmi) ve tu (gayriresmi). Lei formu, iyi tanımadığınız veya hiç tanımadığınız kişilere hitap ederken kullanılır. Ancak, yukarıdaki konuşmada olduğu gibi, genç insanlar tanıştıklarında hemen tu formunu kullanabilirler. Birisi sizi Diamoci del tu (“birbirimize ‘tu’ diyelim” veya “senli benli konuşalım”) sözleriyle tu formunu kullanmaya davet edebilir. Bu, aranızdaki resmiyeti kaldırıp daha samimi bir ilişki kurma davetidir.
Lei ile hitap ederken, fiil ikinci tekil şahıs fiil formu yerine, üçüncü tekil şahıs fiil formuyla çekimlenir. Örneğin, “İngilizce konuşuyor musun?” demek için Lei formunda (Lei) parla inglese? (üçüncü tekil şahıs) kullanılırken, tu formunda (Tu) parli inglese? (ikinci tekil şahıs) kullanılır. Verdiğimiz örneklerde, her iki “sen / siz” formu da gösterilmiştir.
8.3 Giving different kinds of personal information – Farklı Türlerde Kişisel Bilgiler Verme
Birisiyle ilk kez karşılaştığınızda kişisel bilgi alışverişi yapmak için kullanılan essere (to be : olmak) fiili, aşağıda gösterilen çoğu durumda kullanılır. (Tanışmalar için ayrıca 20.2’ye bakın.)
İtalyanca’da fiil sonları, bahsedilen kişiyi belirtir (bkz. 2.1.3–4). Bu, kişiyi belirtmek için io, tu, lui gibi özne zamirlerini kullanmanıza gerek olmadığı anlamına gelir. Bu nedenle, örneklerimizde zamirler parantez içinde gösterilmiştir. Bu zamirler aynı zamanda gramer kitaplarında veya ders kitaplarında fiil formlarına atıfta bulunmak için de kullanılır (örneğin, tu formu, Lei formu, noi formu, loro formu).
8.3.1 Giving one’s name – İsim söyleme
>> Essere Fiili ile İsim Söyleme
(Io) sono Anna. : I am Anna. : Ben Anna’yım.
(Lui) è Franco. : He is Franco. : O Franco.
(Loro) sono Monica e Gerardo. : They’re Monica and Gerardo. : Onlar Monica ve Gerardo.
>> Chiamarsi Fiili ile İsim Söyleme
Kendinizi tanıtmak için chiamarsi (to be called : çağrılmak / adı olmak) fiilini de kullanabilirsiniz.
(Io) mi chiamo Anna. : My name is Anna. : Benim adım Anna.
(Lui) si chiama Franco. : His name is Franco. : Onun adı Franco.
(Loro) si chiamano Monica e Gerardo. : They are called Monica and Gerardo. : Onların adı Monica ve Gerardo.
>> Ad sorma
Come si chiama? : What’s his name? : Onun adı ne?
8.3.2 Indicating relationship to speaker – Bir Kişinin Kim Olduğunu Tanıtma
>> Arkadaş veya Meslektaş Tanıtma
Lei è Giancarla. È una collega. : This is Giancarla. She is a colleague. : Bu Giancarla. O bir meslektaşım.
Lui è Franco. È un amico. : This is Franco. He is a friend. : Bu Franco. O bir arkadaşım.
Ayrıca, mio (benim), tuo (senin), suo (onun) gibi iyelik zamirlerini de kullanabilirsiniz:
È un mio amico. : He’s a friend of mine. : O benim bir arkadaşım.)
Sono i miei colleghi. : They are colleagues of mine / my colleagues. : Onlar benim meslektaşlarım.
>> Aile Üyelerini Tanıtma
Ailenizden bahsederken sık sık mio (benim), tuo (senin) gibi iyelik zamirlerini kullanmanız gerekir (bkz. 3.7). Akrabalık belirtirken iyelik zamirlerinin önünde il, la gibi belirli tanımlıklar kullanılmaz. Ancak, bu kural çoğul formlar için geçerli değildir (bkz. 3.7.1).
È mio fratello. : He is my brother. : O benim erkek kardeşim.
È suo marito. : It’s her husband. : O onun kocası.
Sono i suoi figli. : They’re her children. : Onlar onun çocukları.
İşte yakın akrabaların listesi ve İngilizce ve Türkçe çevirileri:
il padre : father : baba – la madre : mother : anne
il fratello : brother : erkek kardeş – la sorella : sister : kız kardeş
il cugino : cousin : erkek kuzen – la cugina : cousin ( f.) : kız kuzen
il marito : husband : erkek eş : la moglie : wife : kadın eş
il figlio : son : erkek evlat – la figlia : daughter : kız evlat
lo zio : uncle : amca, dayı – la zia : aunt : hala, teyze
il suocero : father-in-law : kayınpeder – la suocera : mother-in-law : kayın valide
il genero : son-in-law : damat – la nuora : daughter-in-law : gelin
il cognato : brother-in-law : kayınbirader – la cognata : sister-in-law : baldız
il nonno : grandfather : büyükbaba – la nonna : grandmother : büyükanne
il nipote : grandson, nephew : erkek torun, erkek yeğen – la nipote : granddaughter, niece : kız torun, kız yeğen
>> Bazı kelimelerin belirli bir tanımlığa ihtiyacı olduğunu unutmayın:
la mia famiglia : my family : benim ailem
il mio / la mia parente : my relative (m./f.) : benim akrabam (erkek/kadın)
il mio fidanzato / la mia fidanzata : my fiancé (m./f.) : benim nişanlım (erkek/kadın)
Aşağıdakileri karıştırmaktan kaçının:
i miei parenti : my relatives : benim akrabalarım
i miei genitori : my parents : benim ebeveynlerim