Geniş zamanda düzenli (ve bazı düzensiz) fiiller

Geniş zamanın kullanımı

1.-) Geniş zaman (veya sadece ‘the present’) şu andaki bir eylemin gerçekleştiğini belirtmek için kullanılır. Temel olarak İngilizce geniş zaman (‘ben yerim’) ve şimdiki zaman olarak (‘ben yiyorum’) karşılık gelir:

Mio padre lavora per la BBC.

Babam BBC için çalışır.

Mio padre lavora in giardino.

Babam bahçede çalışıyor.

Di solito guardo la televisione.

Normalde TV izlerim.

Stasera guardo la televisione.

Bu akşam TV izliyorum.

Non guardo la televisione.

Ben televizyon izlemem.

Perché non guardi la televisione?

Neden televizyon izlemezsin?

Stasera non guardo la televisione.

Bu akşam TV izlemiyorum.

Perché non guardi la televisione stasera?

Bu akşam neden televizyon izlemiyorsun?

---

2.-) Geniş zaman, yakın gelecekte ya da oldukça kesin olarak değerlendirilen bir gelecekte de yapılacak eylemler için kullanılabilir:

Il treno parte fra cinque minuti.

Tren beş dakika içinde ayrılıyor.

Tren beş dakika içinde ayrılacak.

Parto domani.

Yarın ayrılıyorum.

Yarın ayrılacağım.

Domani mattina porto Luca alla stazione.

Yarın sabah Luca’yı istasyona götürüyorum.

Yarın sabah Luca’yı istasyona götüreceğim.

L’estate prossima lavoro con mio zio.

Gelecek yaz amcamla çalışıyorum.

Gelecek yaz amcamla çalışacağım .

---

3.-) Şimdiki zamanda, geçmişte başlayan ve halen devam etmekte olan bir eylemi belirtmek için kullanılır; Burada, present perfect tense karşılık geliyor:

Lavoriamo qui da un mese.

Burada bir aydır çalışıyoruz.

Mio cugino abita a Roma da tre anni.

Kuzenim üç yıldır Roma’da yaşıyor.

Conosco Giulia da tre anni.

Giulia’yı üç yıldır tanıyorum.

Non vedo Dario da mesi.

Dario’yı aylardır görmedim.

---

4.-) İtalyanca fiiller, çekimlerine göre üç ana gruba ayrılmıştır. Bir fiilin ait olduğu çekim, mastarın bitmesi ile belirlenir:

Birinci çekim	İkinci çekim	Üçüncü çekim
-are	-ere	-ire

Geniş zaman biçimleri, fiilin hangi fiil çekimine ait olduğuna bağlıdır. Geniş zaman çekimi, mastarın bitişini aşağıdaki gibi değiştirerek oluşur:

Kişi	Tekil	–are bitimli fiil	–ere bitimli fiil	–ire bitimli fiil
1.nci	(io)	-o	-o	(-isc)-o
2.nci	(tu)	-i	-i	(-isc)-i
3.ncü	(lui/lei)	-a	-e	(-isc)-e
	Plural
1.nci	(noi)	-iamo	-iamo	-iamo
2.nci	(voi)	-ate	-ete	-ite
3.ncü	(loro)	-ano	-ono	(-isc)-ono

---

5.-) -are‘de düzenli fiiller aşağıdaki gibi çekilirler:

Sonek	Parlare	Konuşmak
-o	(io) parlo	Ben konuşurum.
-i	(tu) parli	Sen konuşursun.
-a	(lui/lei) parla	O konuşur.
-iamo	(noi) parliamo	Biz konuşuruz.
-ate	(voi) parlate	Siz konuşursunuz.
-ano	(loro) parlano	Onlar konuşur.

Andrea e Carla lavorano in Italia.

Andrea ve Carla, İtalya’da çalışırlar.

Parlo italiano.*

İtalyanca konuşurum.

Parlate molto!*

Çok konuşuyorsun!

Abitiamo a Genova.*

Cenova’da yaşarız.

* Şahıs zamiri, İtalyan fiil çekimlerinde genellikle kullanılmamıştır.

---

6.-) –care ve –gare (birinci fiil çekimi) ile biten fiiller, c ve g‘nin sert sesini korumak için ikinci tekil şahıs (-i) ve birinci çoğul şahıs (-iamo) bitmeden önce h eklerler:

Cercare	Aramak
(io) cerco	Ben ararım
(tu) cerchi	Sen ararsın
(lui/lei) cerca	O arar
(noi) cerchiamo	Biz ararız
(voi) cercate	Siz ararsınız
(loro) cercano	Onlar ararlar

Pagare	Ödemek
(io) pago	Ben öderim
(tu) paghi	Sen ödersin
(lui/lei) paga	O öder
(noi) paghiamo	Biz öderiz
(voi) pagate	Siz ödersiniz
(loro) pagano	Onlar öderler

Cerchi Marco?

Marco’yu mu arıyorsunuz?

Giochiamo a pallone.

Futbol oynarız.

Perché litighi con tuo fratello?

Neden kardeşinle tartışıyorsun?

Paghiamo sempre il conto!

Biz her zaman faturayı öderiz!

---

7.-) –iare (birinci fiil çekimi) ile biten fiiller, ikinci tekil şahıs ve birinci çoğul şahıs normalde sadece bir tane i vardır.

Cominciare	Başlamak
(io) comincio	Ben başlarım
(tu) cominci	Sen başlarsın
(lui/lei) comincia	O başlar
(noi) cominciamo	Biz başlarız
(voi) cominciate	Siz başlarsınız
(loro) cominciano	Onlar başlarlar

Mangiare	Yemek yemek
(io) mangio	Ben yerim
(tu) mangi	Sen yersin
(lui/lei) mangia	O yiyor
(noi) mangiamo	Biz yeriz
(voi) mangiate	Siz yersiniz
(loro) mangiano	Onlar yerler

Quando cominci la scuola?

Ne zaman okula başlıyorsun?

Cominciamo la partita.

Oyuna başlıyoruz.

Oyuna başlayalım.

Mangi troppo!

Çok yemek yiyorsun!

Stasera mangiamo fuori.

Bu akşam dışarıda yemek yiyoruz.

Bu akşam dışarıda yemek yiyelim.

---

8.-) -ere ile biten düzenli fiiller aşağıdaki gibi çekilirler:

Sonek	Prendere	Almak
-o	(io) prendo	Ben alırım
-i	(tu) prendi	Sen alırsın
-e	(lui/lei) prende	O alır
-iamo	(noi) prendiamo	Biz alırız
-ete	(voi) prendete	Sen alırsın
-ono	(loro) prendono	Onlar alırlar

Prendo il prossimo treno.

Bir sonraki treni bineceğiz.

Prendiamo questa strada.

Bu yoldan gidelim.

Anna scrive una lettera.

Anna bir mektup yazıyor.

Marco e Martina ridono molto.

Marco ve Martina çok gülerler.

---

9.-) -cere (veya –scere) ve –gere (veya –ggere) ile biten fiiller, birinci şahıs tekilinin sona ermesinden önce “sert” olan c (veya sc) ve g (veya –gg) sesini değiştirirler (- o) ve üçüncü kişi çoğul (-ono) ile biter. Bu fiilleri konuşurken dikkatli olunması gerekiyor:

Vincere	Spoken like English	Kazanmak, Yenmek
(io) vinco	k	Ben kazanırım
(tu) vinci	ch	Sen kazanırsın
(lui/lei) vince	ch	O kazanır
(noi) vinciamo	ch	Biz kazanırız
(voi) vincete	ch	Siz kazanırsınız
(loro) vincono	k	Onlar kazanırlar

Conoscere	Spoken like English	Bilmek, Tanımak
(io) conosco	sk	Ben biliyorum
(tu) conosci	sh	Sen bilirsin
(lui/lei) conosce	sh	O  bilir
(noi) conosciamo	sh	Biz biliyoruz
(voi) conoscete	sh	Siz bilirsin
(loro) conoscono	sk	Onlar biliyorlar

Leggere	Spoken like English	Okumak
(io) leggo	g [as in ‘go’]	Ben okurum
(tu) leggi	j	Sen okursun
(lui/lei) legge	j	O okur
(noi) leggiamo	j	Biz okuyoruz
(voi) leggete	j	Siz okumak
(loro) leggono	g [as in ‘go’]	Onlar okurlar

Vince sempre.

Her zaman kazanır.

Non conosco i tuoi genitori.

Ailenizi tanımıyorum.

Leggono il giornale.

Gazeteyi okuyorlar.

Non piango mai.

Asla ağlamam.

---

10.-) -ire ile biten düzenli fiiller aşağıdaki gibi çekilirler:

Sonek	Partire	Yola çıkmak, Gitmek, Uzaklaşmak, Hareket etmek, Ayrılmak
-o	(io) parto	Ben yola çıkıyorum
-i	(tu) parti	Sen yola çıkıyorsun
-e	(lui/lei) parte	O yola çıkıyor
-iamo	(noi) partiamo	Biz yola çıkıyoruz
-ite	(voi) partite	Siz yola çıkıyorsunuz
-ono	(loro) partono	Onlar yola çıkıyorlar

Il treno parte alle 8.00.

Tren saat sekiz’de kalkıyor.

Tren saat sekiz’de yola çıkacak.

I miei amici partono domani.

Arkadaşlarım yarın gidiyor.

Arkadaşlarım yarın ayrılacaklar.

Mia sorella dorme.

Kızkardeşim uyuyor.

Tutte le mattine apriamo le finestre.

Her sabah pencereleri açarız.

---

11.-) -ire bitimli pek çok fiil (örneğin; capire (anlamak), costruire (inşa etmek), finire (tamamlamak / sona erdirmek), preferire (tercih etmek için), pulire (temizlemek)) biraz farklı biçimde çekilmektedir.

Sonek	Capire	Anlamak
-isc-o	(io) capisco	Ben anlarım
-isc-i	(tu) capisci	Sen anlarsın
-isc-e	(lui/lei) capisce	O anlar
-iamo	(noi) capiamo	Biz anlarız
-ite	(voi) capite	Siz anlarsınız
-isc-ono	(loro) capiscono	Onlar anlarlar

Marina capisce tutto.

Marina her şeyi anlar.

La lezione finisce alle 13.00.

Ders saat 1’de biter.

Preferisco parlare italiano.

İtalyanca konuşmayı tercih ederim.

Bir sözlüğe bakarak doğrulama yapmadan, -ire bitimli bir fiilin çekimi için doğru olanı söylemek imkansızdır.

---

Soru Formu

12.-) Soru cümlesi, cümlenin sonuna bir soru işareti ekleyerek veya bir ‘soru sözcüğü’ ile oluşturulur:

Carla resta a casa?

Carla evde kalıyor mu?

Prendi sempre la macchina fotografica?

Sen her zaman kamerayı alır mısın?

Quando partite?

Ne zaman ayrılıyorsun?

Capisci tutto?

Herşeyi anladın mı?

---

Olumsuz Form

13.-) Negatif, fiilin önüne non (değil) yerleştirerek oluşturulur:

Non parlo italiano.

İtalyanca bilmiyorum.

Non prendiamo la macchina fotografica.

Kamerayı almayacağız.

Giulia e Susanna non partono?

Giulia ve Susanna ayrılmıyor mu?

Non capisce niente.

O hiçbir şey anlamıyor.

---

Resmi Form

14.-) Resmi form gerektiğinde, hem erkekler hem de kadınlar için tekil olarak kullanılan zamir Lei (üçüncü şahıs tekilidir); Çoğul için kullanılan zamir normalde Voi‘dir, ancak formalite derecesinin yüksek olduğu durumlarda Loro kullanılabilir:

(Lei) Parla italiano?

İtalyanca konuşuyor musunuz?

Non prende un taxi, Professor Masi?

Taksi tutmuyor musunuz, Profesör Masi?

Partite, Signori Bianco?( (Loro) Partono, Signori Bianco?)

Gidiyor musunuz (Mr and Mrs Bianco)?

---

Bazı düzensiz fiillerin şimdiki zamanı

15.-) İtalyanca’da, çoğu dilde olduğu gibi, çalışılarak ve kullanılarak öğrenilebilecek pek çok düzensiz fiil vardır. Aşağıda daha sık kullanılan düzensiz fiillerin çekimi vardır:

Dare (vermek)	Stare (kalmak, durmak, bulunmak)	Sapere (bilmek)
dò	sto	so
dai	stai	sai
dà	sta	sa
diamo	stiamo	sappiamo
date	state	sapete
danno	stanno	sanno

Andare (gitmek)	Uscire (çıkmak)	Venire (gelmek)
vado	esco	vengo
vai	esci	vieni
va	esce	viene
andiamo	usciamo	veniamo
andate	uscite	venite
vanno	uscono	vengono

Dovere (zorunda olmak)	Potere (yapabilmek, edebilmek)	Volere (istemek, arzu etmek)
devo	posso	voglio
devi	puoi	vuoi
deve	può	vuole
dobbiamo	possiamo	vogliamo
dovete	potete	volete
devono	possono	vogliono

Dire (demek, söylemek)	Fare (yapmak)	Bere (içmek)
dico	faccio	bevo
dici	fai	bevi
dice	fa	beve
diciamo	facciamo	beviamo
dite	fate	bevete
dicono	fanno	bevono

Fiil riuscire (başarmak / yönetmek / edebilmek) için, uscire ile aynı kalıp izliyor.

Cosa fai?

Ne yapıyorsun?

Come stai? Sto bene, grazie.

Nasılsın? Ben iyiyim, teşekkür ederim.

Mia zia sta a Bologna.

Teyzem Bologna’da yaşıyor.

Vado al cinema.

Sinemaya gidiyorum.

Stasera non esco.

Bu gece dışarı çıkmayacağım.

Domani esco presto.

Yarın erken ayrılacağım.

Non riesco a capire.

Anlamıyorum.

Non riesco a chiudere la porta.

Kapıyı kapatmayı başaramıyorum.

Adesso sapete tutto.

Şimdi her şeyi biliyorsun.*

* Sapere ve conoscere fiillerini karıştırmamak önemlidir. Her ikisi de ‘bilmek’ demektir, ancak her zaman birbirlerinin yerine kullanılamaz. Temel fark, sapere genellikle ‘ bilmek / farkına varmak / daha önceden deneyimi olmak ‘ anlamına gelir; buna karşın conoscere “tanımak / tanışık olmak ” anlamına gelir veya bazen ‘ (örneğin, piacere di conoscerti ifadesinde, sizinle tanışmaktan memnun oldum). Böylece sapere asla insanlar için kullanılmaz ve conoscere hiçbir zaman bir fiil içeren bir cümle tarafından takip edilmeyecektir.

Sappiamo già che c’è sciopero domani.

Yarın bir grev olduğunu zaten biliyoruz.

Sai che ora è?

Saatin kaç olduğunu biliyor musun?

Sai perché?

Nedenini biliyor musun?

Non so che cosa fare.

Ne yapacağımı bilmiyorum.

Conosco le regole del gioco.

Oyunun kurallarını biliyorum.

Ho conosciuto il padre di Pia.

Pia’nın babasıyla tanıştım.

Non conosco il tuo ragazzo.

Erkek arkadaşını tanımıyorum.

Conosci questa città?

Bu kasabayı biliyor musun?

---

16.-) Dovere, potere ve volere bir başka fiilin mastar hali tarafından takip edilmelidir:

Dobbiamo fare gli esercizi.

Egzersizleri yapmalıyız.

Posso parlare con Luigi?

Luigi ile konuşabilir miyim?

Puoi telefonare domani.

Yarın telefon edebilirsin.

Non vogliono uscire.

Dışarı çıkmak istemiyorlar.

17.-) Sapere fiili , çoğunlukla bir başka fiilin mastar hali tarafından takip edilmelidir; bu şekilde kullanılırsa, bir şeyler yapma yeteneğini (‘nasıl yapılacağını bilmek anlamında’) ifade eder:

So nuotare.

Yüzebiliyorum. [Yani Nasıl yapılacağını biliyorum]

Paolo non sa ballare.

Paolo dans edemez. [Yani nasıl yapacağını bilmiyor]

Sai usare quello scanner?

Sen o tarayıcıyı nasıl kullanacağını biliyor musun?

18.-) Birkaç fiil –urre ile biter (condurre (kurşun / araba sürmek / yönetmek), tradurre (tercüme etmek), produrre (üretmek) vb.); tümü aşağıdaki biçimde çekilmektedir.

Sonek	Produrre	Üretmek
-uc-o	(io) produco	Ben üretirim
-uc-i	(tu) produci	Sen üretirsin
-uc-e	(lui/lei) produce	O üretir
-uc-iamo	(noi) produciamo	Biz üretiriz
-uc-ete	(voi) producete	Siz üretirsiniz
-uc-ono	(loro) producono	Onlar üretirler

Questa fabbrica produce automobili.

Bu fabrika arabalar üretiyor.

Traducono dal francese.

Fransızcadan tercüme ediyorlar.

04 Essere ve avere filerinin geniş zaman formu

1.-) Diğer pek çok dilde olduğu gibi, İtalyanca essere (olmak) ve avere (sahip olmak) fiilleri düzensizdir. İşte geniş zaman biçimleri şunlardır:

Essere	Olmak
(io) sono	ben
(tu) sei	sen
(lui/lei) è	o
(noi) siamo	biz
(voi) siete	sen
(loro) sono	onlar

Avere	Sahip olmak
(io) ho	bende var
(tu) hai	sende var
(lui/lei) ha	onda var
(noi) abbiamo	bizde var
(voi) avete	sizde var
(loro) hanno	onlarda var

Sono medico.

Ben bir doktorum.

Siete stranieri.

Sizler yabancısınız.

Claudio è mio fratello.

Claudio benim erkek kardeşim.

Siamo cugini.

Biz kuzeniz.

Paola e Anna sono alte.

Paola ve Anna uzun boylu.

Ho un cellulare.

Bir cep telefonum var.

Hai il mio indirizzo.

Benim adresim sende var.

Anna ha una chitarra nuova.

Anna’nın yeni gitarı var.

Hanno un esame.

Onların sınavları var.

Örneklerde gösterildiği gibi fiil öncesi kişi zamirlerini kullanmak gerekmez, çünkü farklı kişiler için formlar farklıdır – sei yalnızca ikinci tekil şahıs için  (tu) kullanılır, siete sadece ikinci çoğul şahıs için (voi) kullanılabilir , vb. Sono bile, daima ‘ben’ veya ‘onlar’ anlamına gelir.

Zamir, yalnızca vurgu yapmak veya bir karşılaştırma için gereklidir:

Io sono medico e lui è insegnante.

Ben bir doktorum ve o bir öğretmen.

Tu hai una bella bici, ma io ho una macchina.

Güzel bir bisikletin var, ama benim bir arabam var.

Kişi zamirleri

2.-) İtalyan kişi zamirleri şunlardır:

Person	Singular
1st	io	ben
2nd	tu	sen
3rd	lui	o
3rd	lei	o
	Plural
1st	noi	biz
2nd	voi	siz
3rd	loro	onlar

egli [m], esso [m]	tekil lui yerine
ella [f], essa [f]	tekil lei yerine
essi [m], esse [f]	çoğul loro yerine

Lui è Paolo, lei è Anna.

O Paolo, o da Anna.

‘Cos’è?’ ‘È una chiave.’

“Bu nedir?” “Bu bir anahtardır.”

È lachitarra di Anna.

Bu Anna’nın gitarı.

Sono i libri di Paolo.

Onlar Paolo’nun kitapları.

Soru formu

3.-) Soru, cümlenin sonuna bir soru işareti ekleyerek oluşturulur:

Sei pronto?

Hazır mısın?

Siete stranieri?

Yabancı mısın?

Hai il mio indirizzo?

Adresim sende var mı?

Avete mici italiani?

İtalyan arkadaşınız var mı?

Hanno un esame?

Sınavları var mı?

Olumsuz form

4.-) Negatif form, fiilin önüne non (yani ‘değil’) koyarak oluşturulur:

Claudio non è mio fratello.

Claudio benim erkek kardeşim değil.

Non siamo italiani.

Biz İtalyan değiliz.

Non siete stranieri?

Sen yabancı değil misin?

Non hai il mio indirizzo?

Adresim sende yok mu?

Non hanno un esame.

Sınavları yok.

Non abbiamo amici italiani.

Hiçbir İtalyan arkadaşımız yok.

Non ho la minima idea di cosa regalare a Paola.

Paola’ya ne vereceğim hakkında en ufak bir fikrim yok.

Resmi form

5.-) İtalyanca’da, tanımadığımız insanlarla birlikte ya da bir dereceye kadar formalitenin gerekli olduğu kişilerle konuşmanın resmi bir yolu vardır. Resmi form gerektiğinde, hem erkekler hem de kadınlar için tekil olarak kullanılan zamir Lei (üçüncü şahıs tekilidir); Çoğul için kullanılan zamir normalde Voi‘dir, ancak formalite derecesinin yüksek olduğu durumlarda Loro kullanılabilir:

Lei è molto gentile, Signore.

Çok kibarsınız (efendim).

Lei non è troppo alta, Signora!

Çok uzun değilsiniz (Hanımefendi)!

Signora Belli, (Lei) ha la patente?

Bayan Belli, ehliyetiniz var mı?

Professore, (Lei) ha tempo?

Zamanınız mı var (Profesör / Efendim)?

Signor Neri, (Lei) è pronto?

Bay Neri, hazır mısınız?

Signori Conti, (Voi) siete italiani?

(Signori Conti, Loro sono italiani?)

Bay ve Bayan Conti, siz İtalyan mısınız?

6.-) Öğrencilerin sıkça yaptığı essere ve avere‘yi içeren bazı yazım hataları vardır; aşağıdaki farklılıkları hatırlamaya dikkat edin:

è (he/she/it is)	e (and)
ho (I have)	o (or)
hai (you have)	ai (to the)
ha (he/she/it has)	a (to)
hanno (they have)	anno (year)

Essere ve avere kullanımı

7.-) essere ve avere fiilleri normalde İngilizce ‘olmak’ ve ‘sahip olmak’ fiilleri gibi kullanılır. Essere fiilini genellikle bir sıfat veya bir isim takip eder:

Siete studenti? [noun]

Öğrenci misin? [İsim]

Daniela è medico. [noun]

Daniela bir doktor. [İsim]

Tu e Anna siete cugini? [noun]

Sen ve Anna kuzen misiniz? [İsim]

Siete gentili! [adjective]

Naziksiniz! [Sıfat]

Gli amici di Paul sono italiani. [adjective]

Paul’un arkadaşları İtalyan. [Sıfat]

Avere‘den sonra normal olarak bir isim (veya bir sıfat ile eşlik eden bir isim) gelir:

Hai il libro?

Kitabı aldın mı?

Non ho tempo.

Zamanım yok.

Abbiamo molti amici.

Çok fazla arkadaşımız var.

Hanno una casa grande.

Onların büyük bir evi var.

Paolo e io abbiamo una macchina.

Paolo ve benim bir arabamız var.

8.-) Avere fiilinden sonra bir isim kullanılarak, ‘olmak’ ve ardından bir sıfat veya zarf cümlesi kullanan İngilizce ifadelerine karşılık gelen bazı deyimsel ifadelerde kullanılır:

avere caldo	ateşli olmak
avere fame	aç olmak
avere freddo	soğuk olmak
avere paura	korkmak
avere ragione	haklı olmak
avere sete	susamış olmak
avere sonno	uykulu olmak
avere torto	yanlış olmak
avere fretta	acele etmek

Abbiamo fame.

Açız.

Avete ragione!

Haklısınız!

Marina ha fretta.

Marinanın acelesi var.

(Lei) ha sete, Signora?

Susadınız mı (hanımefendi)?

Non hai freddo, Claudia?

Üşümedin değil mi, Claudia?

9.-) Avere aynı zamanda yaşı ifade etmek için İtalyanca’da da kullanılır:

Francesca ha 17 anni.

Francesca 17 yaşında (yaşındadır).

Il figlio di Gianni ha un anno.

Gianni’nin oğlu bir yaşındadır.

Quanti anni hai?

Kaç yaşındasınız?

C’è ve ci sono

10.-) Essere fiili, c’è (var) ve ardından tekil bir isim ve ci sono (varlar) ve ardından çoğul bir isimle birlikte kullanılır:

C’è una lettera per te.

Sana bir mektup var.

C’è poco tempo.

Çok az zaman var.

C’è molto tempo!

Çok zaman var!

C’è un problema.

Bir sorun var.

Ci sono due ingressi

İki giriş var.

Nel negozio ci sono molti clienti.

Mağazada birçok müşteri var.

11.-) C’è ve ci sono‘nun genellikle vurgulanmadığını unutmayın. Dolayısıyla, İngilizce cümlelerde, ses stresi ‘ there ‘ in üzerine düşmemektedir, ancak onu izleyen isim üzerine düşer. (yani “mektup”, “az / çok zaman”, “sorun” vb.)

Böylece c’è ve ci sono bazen şu örneklerde olduğu gibi there is’ ve ‘there are’ ifadelerine karşılık gelmez:

C’è Luisa al telefono.	Luisa telefonda.
[i.e. she has just rung]	[değil: Luisa telefonda.]
Ci sono i tuoi amici che ti aspettano.	Arkadaşların seni bekliyor.
[i.e. they have just arrived]	[değil: Sizi bekleyen arkadaşlarınız var.]

12.-) Soru cümlesi, cümlenin sonuna bir soru işareti ekleyerek veya bir ‘soru sözcüğü’ ile oluşturulur:

C’è il Professor Gatti?	Profesör Gatti orada / her yerde / buralarda mi? [Yani Profesör Gatti ile görüşmek / konuşmak istiyorum.]
C’è molto traffico?	Çok trafik var mı?
Quanti ingressi ci sono?	Kaç giriş var?

13.-) Negatif, c’è veya ci sono‘nun önüne non yerleştirerek oluşturulur:

Non c’è tempo.	Zaman yok.
Domani non c’è lezione.	Yarın ders yok.
Non ci sono clienti.	Hiç müşteri yok.
Non c’è tempo?	Vakit yok mu?
Non ci sono clienti?	Müşteri yok mu?
Non c’è nessuno.*	Kimse yok.*

* İtalyanca’da çift negatif kullanılır: non + nessuno.

14.-) Genel bilgi veren olumsuz cümlelerde çoğul non ci sono’nun tekil non c’è‘den daha olağan bir şey olduğunu unutmayın:

Non ci sono farmacie.	Hiçbir eczane yok.
	Hiçbir eczane yok.
Non ci sono scuole.	Okul yok.
	Hiçbir okul yok.
Non ci sono artisti nella mia famiglia.	Ailemde hiçbir sanatçı yok.

03 Sıfatlar; iyelik ve işaret zamirleri

Sıfatlar; iyelik ve işaret zamirleri

1.-) İtalyanca sıfatlar ismin cinsiyeti ve sayısı ile birlikte değerlendirilmelidir.
Eğer isim eril tekilse, sıfatta eril tekil olmalıdır,
Eğer isim dişil tekilse, sıfatta dişil tekil olmalıdır,
Sıfatlar bu nedenle formlarını buna göre değiştirirler. Ancak bir sıfatın bir sözlükte veya bir dil bilgisinde listelenmesi durumunda, bunun eril tekil biçimde verildiğini unutmayın. Eril tekil olarak, çoğu İtalyan sıfat -o veya -e ile sona erer:

italiano	italyan
nuovo	yeni
francese	Fransız
grande	büyük

2.-) -o ile biten sıfatların dört farklı biçimi vardır: -o eril tekil (italiano) için, -a dişil tekil (italiana) için, -i, eril çoğul için (italiani) ve -e, dişil çoğul için (italiane):

masculine singular		masculine plural
l’arbitro italiano	İtalyan hakem	gli arbitri italiani	İtalyan hakemler
lo stadio nuovo	yeni stadyum	gli stadi nuovi	yeni stadyumlar

feminine singular		feminine plural
la cameriera italiana	İtalyan garson	le cameriere italiane	İtalyan garsonlar
la casa nuova	yeni ev	le case nuove	yeni evler

3.-) -e ile biten sıfatların sadece iki biçimi vardır: -e eril ve dişil tekil (francese) ve -i eril ve dişil çoğul (francesi) için. -e ile biten sıfatlar da eril ve dişil biçim arasında hiçbir fark yoktur:

masculine singular		masculine plural
l’arbitro francese	Fransız hakem	gli arbitri francesi	Fransız hakemler
lo stadio grande	büyük stadyum	gli stadi grandi	büyük stadyumlar

feminine singular		feminine plural
la cameriera francese	Fransız garson	le cameriere francesi	Fransız garsonlar
la casa grande	büyük ev	le case grandi	büyük evler

4.-) Bazı sıfatlar -a ile biter, örneğin:

ottimista	iyimser
pacifista	barışsever
belga	Belçikalı
entusiasta	hevesli
idiota	aptalca

Bu sıfatların üç şekli vardır: -a eril ve dişil tekil (ottimista),  -i eril çoğul için (ottimisti) ve -e dişil çoğul için (ottimiste). Dolayısıyla eril ve dişil tekil için tek bir form var:

maschile singolare		maschile plurale
il corteo [ms] pacifista	savaş aleyhtarı miting	i cortei [mp] pacifisti	savaş aleyhtarı mitingler
il ragazzo [ms] belga	Belçikalı erkek çocuk	i ragazzi [mp] belgi	Belçikalı erkek çocuklar

femminile singolare		femminile plurale
l’idea [fs] pacifista	savaş aleyhtarı fikir	le idee [fp] pacifiste	savaş aleyhtarı fikirler
la ragazza [fs] belga	Belçikalı kız çocuk	le ragazze [fp] belghe*	Belçikalı kız çocuklar

* Sıfat belga, gördüğümüz gibi, g‘nin sert sesini dişil çoğulluğunda h (belghe) ekleyerek korur; ancak eril çoğul (belgi) sesi değişir.

5.-) Bazı değiştirilemez sıfatlar da vardır, örn. blu (koyu mavi), rosa (pembe), dispari (tek), pari (çift), bunlar değişmez.

il vestito rosa	pembe kıyafet / elbise / takım elbise
la penna blu	mavi kalem
i numeri dispari	tek numaralar
le pagine pari	çift sayfalar

6.-) -co ve -go ile biten sıfatların çoğullarını yazarken dikkatli olun. Eril formlar için, c ve g‘nin sert sesini tutabilir ve h (-chi, -ghi) eklenebilir veya c ve g sesini çoğul olarak değiştirebilecek sabit bir kural yoktur (-ci, -gi). Dişil çoğul formlar her zaman c ve g‘nin sert sesini korumak için h (-che, -ghe) eklenir. Şüpheniz varsa, bir sözlüğü kontrol edin; bu tür çoğulları hatırlamanın en iyi yolu pratik yapmaktır:

maschile singolare	maschile plurale	femminile singolare	femminile plurale
greco	greci	greca	greche	Yunan
pratico	pratici	pratica	pratiche	pratik
pubblico	pubblici	pubblica	pubbliche	halka açık
ricco	ricchi	ricca	ricche	zengin
fresco	freschi	fresca	fresche	taze
largo	larghi	larga	larghe	geniş

Sıfat belga, gördüğümüz gibi, g‘nin sert sesini dişil çoğulluğunda h (belghe) ekleyerek korur; ancak eril çoğul (belgi) sesi değişir.

7.-) Örneklerde görülebileceği gibi, sıfat, değinilen isimden sonra gelir ve (değiştirilemezse) isim ile cinsiyet ve sayı bakımından uyuşmalıdır. Aynı zamanda, bir fiil gibi başka bir kelime ile kendisinden ayrılmış olsa dahi, isim, cinsiyet ve sayı arasında uygunluk olmalıdır:

Lorenzo è italiano.

Lorenzo İtalyan.

Lorenzo e Vittorio sono italiani.

Lorenzo ve Vittorio İtalyanlar.

Anna è italiana.

Anna İtalyan.

Anna e Claudia sono italiane.

Anna ve Claudia İtalyanlar.

Sıfat, cinsiyet bakımından farklı olan iki veya daha fazla ismi belirttiğinde, eril çoğuldur:

Lorenzo, Anna e Claudia sono italiani.

Lorenzo, Anna ve Claudia İtalyanlar.

Sabine e Kurt sono tedeschi.

Sabine ve Kurt Almanlar.

Il computer e la stampante sono nuovi.

Bilgisayar ve yazıcı yeni.

Il bagno e la cucina sono piccoli.

Banyo ve mutfak küçük.

I pantaloni e la camicia sono nuovi.

Pantolon ve gömlek yeni.

8.-) Bazı durumlarda, sıfat, atıfta bulunduğu ismin önüne gelebilir.Sıfat ismin önüne geldiğinde, bu örneklerde olduğu gibi ismin anlamı farklılaşır:

un vecchio amico	eski bir [yani uzun süredir] arkadaş
un amico vecchio	yaşlı / yaşlı bir arkadaşım yani; [yaşlı bir arkadaşım]
la povera donna	yoksul [yani. talihsiz] kadın
la donna povera	fakir kadın [yani; onun parası yok]

9.-) İşaret sıfatları questo (bu) ve quello (o), İngilizcedeki gibi, daima atıfta bulunulan isimden önce gelirler:

masculine singular		masculine plural
questo ragazzo	bu oğlan	questi ragazzi	bu oğlanlar
quel* ragazzo	o oğlan	quei* ragazzi	o oğlanlar

feminine singular		feminine plural
questa ragazza	bu kız	queste ragazze	bu kızlar
quella* ragazza	o kız	quelle* ragazze	o kızlar

10.-) Sıfatlar quello ve bello‘nun formları (güzel / yakışıklı / hoş /  iyi), belirli artikel ile aynı şekilde değişir. Paragraflarda, belirli artikele karşılık gelen formlarıyla aşağıda verilmiştir:

		Singular		Plural
Masculine	il	quel/bel	i	quei/bei
	lo	quello/bello	gli	quegli/begli
	l’	quell’/bell’	gli	quegli/begli
Feminine	la	quella/bella	le	quelle/belle
	l’	quell’/bell’*	le	quelle/belle

Dişil tekil biçim bell’ nadiren kullanılır ve bella bir sesli harf öncesinde bile tercih edilir.

masculine singular		masculine plural
quel film	bu film	bei film	güzel filmler
bello spettacolo	güzel şov	quegli spettacoli	o gösteriler
quell’esempio	bu örnek	begli esempi	güzel örnekler
quel bel film	bu güzel film	quei bei film	o güzel filmler

feminine singular		feminine plural
quella canzone	o şarkı	belle canzoni	güzel şarkılar
bella esperienza	güzel deneyim	quelle esperienze	o deneyimler

bello ismin ardından geliyorsa tam form kullanılır: lo spettacolo è bello, un’esperienza bella e interessante, vb.

11.-) buono (iyi) sıfatının formları, tekil bir ismin önünde kullanıldığında, belirsiz tanımlıkla aynı şekilde değişir:

		Singular
Masculine	(un)	buon
	(uno)	buono
Feminine	(un’)	buon’/buona*
	(una)	buona

Günümüzde buona biçimi tercih edilmiştir.

masculine singular
buon libro	iyi kitap
buon amico	iyi arkadaş
buon caffè	iyi kahve
buono studente	iyi öğrenci

feminine singular
buona idea	iyi fikir
buona esperienza	iyi deneyim
buona memoria	güzel anı

buono, ismin ardından gelirse tam formun kullanıldığını unutmayın: questo libro è buono, il caffè è buono, vb.

12.-) grande sıfatı (büyük / harika), ismin öncesinde kullanıldığında, değişmeyen formda gran veya bazı ifadelerde grand‘a değişebilir; günümüzde, tam form grande, çoğu durumda tercih edilir:

grande musicista	gran musicista	harika müzisyen
grande film	gran film	harika film
grande casa	gran casa	büyük ev
	Gran Bretagna	Büyük Britanya
grande amico	[sometimes] grand’amico/gran amico	harika arkadaş
grande idea	[sometimes] grand’idea/gran idea	iyi fikir
[sometimes] grande uomo	grand’uomo	büyük adam

Çoğul isimlerden önce, grande nin düzenli olduğunu unutmayın: grandi musicisti, grandi case, vb

Ayrıca ismin ardından grande geldiğinde, her zaman tam biçim kullanılır: quel film è grande, la casa è grande, vb.

13-) Sıfat santo (aziz), bir isim öncesinde kullanıldığında farklı formlara sahipdir:

santo yalnızca eril isimlerden önce s + sessiz harf ile başlayan kelimelerde kullanılır;

san, eril adlardan önce (s harfi haricinde + sessiz harf) bir sessiz harf ile başlayan kelimelerde kullanılır;

sant ‘, bir sesli harfle başlayan eril veya dişil isimlerden önce kullanılır;

santa bir sessiz harf ile başlayan dişil isimlerde kullanılır:

maschile
Santo Stefano	Aziz Stephen
San Francesco	Aziz Francis
San Pietro	Aziz Peter
Sant’Antonio	Aziz Anthony

femminile
Sant’Anna	Azize Anne
Santa Caterina	Azize Catherine

santo ‘kutsal’ veya ‘kutsanmış’ anlamına geldiğinde düzenli olduğunu unutmayın: il santo padre (kutsal baba), una santa donna (kutsal bir kadın).

İyelik sıfatlar ve zamirler

14.-) İyelik sıfatların biçimleri (‘benim’, ‘sizin’ vb.) Aşağıdaki gibidir:

masculine singular	feminine singular	masculine plural	feminine plural
mio	mia	miei*	mie	benim
tuo	tua	tuoi*	tue	senin
suo	sua	suoi*	sue	onun / onun / onun
nostro	nostra	nostri	nostre	bizim
vostro	vostra	vostri	vostre	senin
loro**	loro**	loro**	loro**	onların

* Eril çoğul formların miei, tuoi ve suoi’nin düzensiz olduğunu unutmayın.

** loro‘nun değişmez olduğunu ve değişmediğini unutmayın.

İyelik sıfatlar, değinilen isim yerine her zaman kullanılır. İngilizce’den farklı olarak, her zaman artikelin önüne gelirler ve sahibiyle değil, sahip oldukları nesneyle uygun olmalıdır:

la mia lettera [fs]	mektubum
i tuoi libri [mp]	kitapların
Livia e il suo amico [ms]	Livia ve onun (erkek) arkadaşı
Ettore e la sua amica [fs]	Ettore ve onun (kadın) arkadaşı
Luisa e i suoi fratelli [mp]	Luisa ve erkek kardeşleri
Carlo e le sue sorelle [fp]	Carlo ve kız kardeşleri
la nostra scuola [fs]	okulumuz
le vostre idee [fp]	senin fikirlerin
i loro genitori [mp]	ebeveyinleri
la loro stanza [fs]	onların odası

15.-) Tekil durumlarda aile ilişkisini ifade eden bir isimle birlikte, mio, tuo, suo, nostro ve vostro (loro değil) kullanılırsa (fratello (örn., Kardeşi), sorella (kız kardeşi), padre (baba), madre (anne) ) belirli artikel in önünde yer almaz:

mio padre	babam
tua madre	senin annen
tuo fratello	erkek kardeşin
sua zia	teyze
i tuoi fratelli [pl.]	erkek kardeşlerin
le sue zie [pl.]	teyze yapmış
il loro padre	onların babası

16.-) İyelik zamirlerin biçimleri (‘benim’, ‘senin’ vb.), Iyelik sıfatlarınınkiyle aynıdır ve her zaman önce belirli artikel vardır:

masculine singular	feminine singular	masculine plural	feminine plural
il mio	la mia	i miei	le mie	benimki
il tuo	la tua	i tuoi	le tue	seninki
il suo	la sua	i suoi	le sue	onun / onun / onun
il nostro	la nostra	i nostri	le nostre	bizimki
il vostro	la vostra	i vostri	le vostre	seninki
il loro	la loro	i loro	le loro	onlarınki

La tua casa è grande, ma la loro è piccola.

Eviniz büyük, ama onlarınki çok küçük.

I tuoi CD sono qui, i nostri sono lì.

CD’leriniz burada, bizimkiler orada.

17.-) Bildiğiniz gibi, İtalyanca’da insanlara resmi olarak hitap etmek için kullanılan bir form vardır. İnsanlara resmi biçimde hitap etme biçiminde, kullanılan iyelik sıfatları ve zamirleri tekil için Suo ve çoğul için Vostro dur. İnsanları ifade etme biçimsel yönteminde, kullanılan iyelik sıfatları ve zamirleri, tekil için Suo ve çoğul için Vostro (ya da daha yüksek bir formalite derecesi gerekiyorsa Loro‘dur) kullanılır.

Adjectives

La Sua auto è pronta, Signora Ferrero.

Arabanız hazır, Bayan Ferrero.

Ecco i Suoi libri, Signore.

İşte kitaplarınız efendim.

Signori Bianco, la Vostra stanza è pronta.

Signori Bianco, la Loro stanza è pronta.

Bay ve Bayan Bianco, odanız hazır.

Pronouns

La loro auto è in strada, ma la Sua è in garage, Signora.

Arabaları sokakta, ama sizinki garajda, Bayan.

Professore, questi libri sono i Suoi.

Bu kitaplar sizinkilerdir, Profesör.

Questa stanza è la Vostra, Signori Bianco.

Bu oda sizindir, Bay ve Bayan Bianco.

Questa stanza è la Loro, Signori Bianco.

Bu oda sizindir, Bay ve Bayan Bianco.

İşaret zamirleri

18.-) Questo ve quello da işaret zamirleri olarak kullanılır (bu (bir), (bir), bunlar (birileri), bunlar (birileri)). Fakat, quello gösterici bir zamir olarak kullanıldığında, bitişleri belirli artikel ile modellenmemiştir (paragraf 10), ancak questo (quello [ms], quella [fs], quelli [mp] , quelle [fp]) ile aynıdır:

Questa è Anna.

Bu Anna.

Questa è la tua stanza e quella è la mia.

Burası benim odam ve o da senin.

Questi sono gli esercizi.

Bunlar egzersizler.

Quello è l nuovo computer.

İşte yeni bilgisayar.

Quelle sono le Alpi.

Bunlar Alpler.

Questi biscotti sono buoni, ma preferisco quelli.

Bu bisküviler güzel ama ben bunları tercih ediyorum.

02 Belirli ve Belirsiz Tanımlıklar

Belirli tanımlık

1.-) İtalyanca’da belirli tanımlık (İngilizce ‘the’) farklı formlara sahiptir, takip eden kelimenin cinsiyetine (eril / dişil) ve sayıya (tekil / çoğul) bağlı olarak, ve kelimenin başladığı harfle (veya sesle). İşte biçimler:

	Singular	Plural
Feminine	la	le	the
	l’	le	the
Masculine	il	i	the
	lo	gli	the
	l’	gli	the

2.-) Dişi formlar dişil kelimelerden önce kullanılır, tekil için la ve l’ , ve çoğul form için le:
la bir sessiz harf ile başlayan kelimelerden önce kullanılır;
l’ (a, e, ı, o, u) sesli veya h harfi ile başlayan kelimelerden önce kullanılır;
le hem la hem de  l’ nin çoğulu olarak kullanılır:

Singular		Plural
la ragazza	kız	le ragazze	kızlar
la casa	ev	le case	evler
la stanza	oda	le stanze	odalar
l’auto	araba	le auto	arabalar
l’esperienza	deneyim	le esperienze	deneyimler
l’hostess	hostes	le hostess	hostesler

3.-) Eril tekil için üç farklı form vardır: il, lo ve l’; ve çoğul için iki form vardır: i ve gli. Bütün bu formlar eril kelimeler için kullanılır.
l’,bir sesli veya h harfi ile başlayan kelimelerin önünde kullanılır.
lo, z, gn, ps, s + sessiz; harf ile başlayan kelimelerin önünde kullanılır.
il diğer tüm durumlarda kullanılır;
i, il‘in çoğulu olarak kullanılır;
gli, l’ ve lo‘nun çoğulu olarak kullanılır:

Singular		Plural
l’articolo	artikel	gli articoli	artikeller
l’uomo	adam	gli uomini	adamlar
l’hotel	otel	gli hotel	oteller
lo zio	amca, dayı	gli zii	amcalar, dayılar
lo gnomo	cin	gli gnomi	cinler
lo psicologo	psikolog	gli psicologi	psikologlar
lo chef*	şef	gli chef*	şefler
lo spettacolo	gösteri	gli spettacoli	gösteriler
lo sciopero	grev	gli scioperi	grevler
il bar	bar	i bar	barlar
il ristorante	restorant	i ristoranti	restorantlar
il senso	mana	i sensi	manalar

lo / gli kullanımı chef‘in başlangıçtaki sesi, İtalyanca olarak İngilizce (yani ‘sh’) telaffuz edildiğinden kaynaklanmaktadır.
Lo ayrıca, i + ünlü, x, y ile başlayan eril kelimelerden önce kullanılır:

Singular		Plural
lo ione	iyon	gli ioni	iyon
lo yuppie	yuppie	gli yuppie	yuppie
lo xenofobo	yabancı düşmanı	gli xenofobi	yabancı düşmanları
lo juventino*	Juventus hayranı	gli juventini*	Juventus hayranları

Lo / gli kullanımı juventino‘nun ilk sesi, i + sesli olarak telaffuz edildiği için (yani İngilizce ‘ youth ‘ y ‘gibi).

4.-) -e veya -a ile biten ve hem erkek hem de kadın kişilere atıfta bulunabilen isimler içeren artikeli kullanırken özen gerekir (bkz. Bölüm 1, paragraf 4 ve 5):

Singular		Plural
il cantante[m]	(erkek) şarkıcı	i cantanti[m]	Şarkıcılar [erkek, ya da karışık erkek ve kadınlar]
la cantante[f]	(kadın) şarkıcı	le cantanti [f]	(kadın) şarkıcılar
l’insegnante[m]	(erkek) öğretmen	gli insegnanti[m]	öğretmenler [erkek, ya da karışık erkek ve kadın]
l’insegnante [f]	(kadın) öğretmen	le insegnanti [f]	(kadın) öğretmenler
il collega [m]	(erkek) meslektaş	i colleghi [m]	Meslektaşları [erkek, ya da karışık erkek ve kadın]
la collega[f]	(kadın) meslektaş	le colleghe[f]	(kadın) meslektaşlar
l’atleta[m]	(erkek) atlet	gli atleti[m]	sporcular [erkek, ya da karışık erkek ve kadınlar]
l’atleta [f]	(kadın) atlet	le atlete[f]	(kadın) atletler

Eril çoğul formun, genel olarak bir insan sınıfını ve bir grup erkeği veya karışık bir grup erkeği ve kadını belirttiğini unutmayın: ör. i cantanti [m] bir grup erkek şarkıcı ya da erkek ve bayan şarkıcıdan oluşan karışık bir grup ya da genel olarak şarkıcıları gösterebilir.

Belirsiz tanımlık

5.-) Belirli tanımlık olduğu gibi süresiz olan artikel (İngilizce ‘a/an’), ifade ettiği kelimenin cinsiyetine ve kelimenin baş harfine (veya sese) bağlı olarak farklı formlara sahiptir. Belirsiz artikel için çoğulluk yoktur. İşte biçimler:

	Singular
Feminine	un’
	una
Masculine	un
	uno

6.-) Dişi formlarda, dişi kelimelerden önce un’ ve una kullanılır:
un’ sözcüklerden önce bir ünlü veya h ile başlayan kelimelerden önce kullanılır;
una, ünsüz harflerle başlayan kelimelerden önce kullanılır:

Feminine
un’auto	araba
un’esperienza	bir deneyim
un’hostess	bir hostes
una ragazza	bir kız
una casa	bir ev
una stanza	bir oda

7.-) Eril formlarda uno ve un, eril kelimelerden önce kullanılır:
uno, z, gn, ps, s + sessiz harfler ile başlayan kelimelerden önce kullanılır;
un diğer tüm kelimelerden önce kullanılır:

Masculine
uno zio	bir amca
uno gnomo	bir cin
uno psicologo	bir psikolog
uno chef	bir şef
uno spettacolo	bir şov
un articolo	bir makale
un uomo	bir adam
un hobby	bir hobi
un bar	bir bar
un ristorante	bir restoran
un senso	bir mana

Uno (lo gibi) da, i + ünlü, x, y ile başlayan eril kelimelerden önce kullanılır:

Masculine
uno ione	bir iyon
uno yuppie	bir yuppie
uno xenofobo	bir yabancı düşmanlığı
uno juventino	bir Juventus hayranı

8.-) Belirli artikel ile olduğu gibi, -e veya -a ile biten isimlerle birlikte kullanılacak doğru artikeli seçerken, ya erkek ya da bayan kişilere atıfta bulunulabilir:

Masculine		Feminine
un cantante [m]	bir şarkıcı (erkek)	una cantante [f]	bir şarkıcı (kadın)
un insegnante [m]*	bir öğretmen (erkek)	un’insegnante [f]*	bir öğretmen (kadın)
un collega [m]	bir meslektaş (erkek)	una collega [f]	bir meslektaş (kadın)
un atleta [m]*	bir atlet (erkek)	un’atleta [f]*	bir atlet (kadın)

* Sesli harflerle başlayan isimler söz konusu olduğunda, artikeller arasındaki tek fark, kesme işaretidir.

9.-) Tabloda yer alan belirli ve belirsiz artikeller kullanımını karşılaştırmak yararlı olabilir:

Masculine	Feminine
un, il ve l’ kullanıldığında kullanılır	un’, l’ kullanıldığında kullanılır
uno, lo kullanıldığında kullanılır	una, la kullanıldığında kullanılır

Tanımlıkların kullanımı

10.-) Artikellerin kullanımı genellikle İtalyanca olarak İngilizce’dekiyle aynıdır, ancak iki dilin farklılık gösteren yönleri (çoğunlukla belirli artikelle ilgili) vardır. En yaygın örnekler şunlardır:
–İtalyanca’da, belirli artikel genel bir anlamda kullanılan bir isim öncesi kullanılır:

Amo la musica rock.

Rock müziği seviyorum.

Amo le vacanze.

Tatilleri seviyorum.

La musica rock è popolare.

Rock müzik popüler.

Le vacanze sono sempre troppo corte.

Tatiller her zaman çok kısa.

Il tempo vola.

Zaman uçuyor.

Le auto inquinano l’ambiente.

Otomobiller çevreyi kirletiyor.

La disoccupazione è diffusa.

İşsizlik yaygın.

– İtalyanca, doğrudan kişiye hitap ederken hariç olmak üzere, belirli tanımlık bir ünvan ve bir soyad dan önce kullanır:

La Signora Urbani è gentile.

Bayan / Bayan Urbani nazik.

La Dottoressa Vanni non c’è.

Doktor Vanni burada değil.

Il Dottor* Marchi è occupato.

Doktor Marchi meşgul.

Buongiorno, Signor* Carli!

Günaydın, Bay Carli!

Buongiorno, Dottore.

Günaydın doktor.

Scusi, Signore.

Afedersiniz (efendim).

Bazı eril başlıklar, özellikle Signore, Professore ve Dottore, kişinin isminden önce kullanıldığında Signor, Professor, Dottor, vb. son sesli harfini bırakır.
İtalyanca belirli artikel her zaman yıllarla birlikte kullanılır, ör. il 1990, il 2000.
Belirli artikel normalde İtalyanca olarak ülkeler ve bölgelerle, ör. l’Inghilterra (İngiltere), la Toscana (Toskana), il Portogallo (Portekiz), l’Europa (Avrupa) kullanılır. Fakat kural, bir edat kullanıldığı zaman farklı olabilir, ör. in Italia (İtalya’da)

11.-) Bazı durumlarda, italyanca olarak belirli artikel kullanılırken, (veya iyelik sıfatı) İngilizce’de belirsiz artikel kullanılır. İşte bazı örnekler:

Antonio ha il naso lungo.

Antonio’nun uzun bir burnu var.

Hai la patente?

Ehliyetiniz var mı?

Avete l’ombrello?

Şemsiyeniz var mı?

Ho il raffreddore.

Soğuk aldım.

Dove passi le vacanze di solito?

Normalde tatillerinizi nerede geçiriyorsunuz?

Di pomeriggio faccio il compito.

Öğleden sonra ödevimi yaparım.

Hai il biglietto?

Biletiniz var mı?

Ayrıca, İtalyanca’da hiçbir artikel bulunmadığı halde belirli veya belirsiz artikel İngilizce’de kullanılabilir.

Andiamo in montagna.

Dağlara gidiyoruz.

Stasera andiamo a teatro.

Bu akşam tiyatroya gidiyoruz.

Accompagno Anna in aeroporto.

Anna’yı havaalanına götürüyorum.

Andiamo in macchina.

Arabaya gidiyoruz.

Carlo è medico.

Carlo bir doktor.

Sono studente.

Öğrenciyim.

Non ha marito.

Onun bir kocası yok.

Sıfatlar dan önce belirli ve belirsiz tanımlıklar

12.-) Bir isim bazen bir sıfattan önce gelebilir, öyle ki sıfat, artikel ve isim arasında da gelebilir. (örn., una bella donna, güzel bir kadın). Bu gibi durumlarda, artikel şekli, sıfat yazım sekline göre değişir;

la casa	ev	l’ultima casa	son ev
una casa	bir ev	un’ottima casa	mükemmel bir ev
l’auto	araba	la prima auto	ilk araba
un’auto	bir araba	una bella auto	güzel bir araba

01 İsimlerin Cinsiyeti ve Sayıları

Cinsiyet: eril ve dişil

1.-)  Tüm İtalyanca isimler eril veya dişildir. Çoğu isim, tekil olarak -o, -a veya -e ile biter.

2.-) -o ile biten isimler genellikle erildir:

Masculine
l’uomo	adam
il fratello	erkek kardeş
il pomeriggio	öğleden sonra

3.-) -a ile biten isimler genellikler dişildir.

Feminine
la donna	kadın
la sorella	kız kardeş
la sera	akşam
la bicicletta	bisiklet

4.-) a-) -e ile biten isimler hem eril hemde dişil olabilir.

Masculine
il padre	baba
il ristorante	restoran
il sale	tuz
il cognome	soyad

Feminine
la madre	anne
la notte	gece
la luce	ışık
la chiave	anahtar

4.-) b-) -sione ve -zione ile biten isimler dişildir.

Feminine
la televisione	televizyon
la pensione	pansiyon
la produzione	ürün
la stazione	istasyon

4.-) c-) Bazen, -e ile biten bir ismin cinsiyeti, ifade ettiği kişinin cinsiyete göre belirlenebilir: bir erkeğe göre eril, bir kadını ifade ederken dişildir.

Masculine		Feminine
il cantante	şarkıcı	la cantante	şarkıcı
il cliente	müşteri	la cliente	müşteri
il parente	akraba	la parente	akraba
l’inglese	İngiliz adam	l’inglese	İngiliz kadın

5.-) -a ile biten ve kişilere atıfta bulunan bazı isimler bir erkeğe atıfta bulunduğu zaman eril, bir kadına atıfta bulunulduğunda dişidir.

Masculine		Feminine
il collega	meslektaş	la collega	meslektaş
il batterista	baterist	la batterista	baterist
il pianista	piyanist	la pianista	piyanist
l’atleta	atlet	l’atleta	atlet

Bazı istisnalar vardır: Örneğin : la persona ve la guida her zaman dişildir. Bir erkeği belirttikleri zaman bile dişildir. Bir erkeği belirttikleri zaman il poeta (şair) eril, la poetessa dişildir.

6.-) -a ile biten bazı isimler eril ve –o ile biten bazı isimler dişildir.

Masculine
il cinema	sinema
il papà	baba
il problema	problem

Feminine
l’auto	araba
la foto	fotoğraf
la mano	el

Bu türdeki bazı isimler kısaltmalar olup kelimenin tamamının cinsiyetini korumaktadır: cinema, cinematografo [m] yerine geçmektedir, auto için automobile [f], foto için fotografia [f].
Bu gibi durumlarda, cinsiyeti belirlemek için herhangi bir kural yoktur, bunlar öğrenilmeli veya bir sözlükte kontrol edilmelidir.

7.-) Bazı isimler –i harfi ile biter. Bunlar çoğunlukla dişildir ama bazı istisnalar vardır.

Feminine
l’analisi	analiz
l’ipotesi	hipotez
la crisi	kriz

İki istisna l’alibi (mazeret) ve lo sci (kayak) erildir.

8.-) Yabancı isimler kadınlara atıfta bulunmadıkça genellikle erildir.

Masculine
il bar	bar
il camion	kamyon
il rock	rock (müzik)
l’hostess	hostes

9.-) Bazen, yabancı bir ismin cinsiyeti, ilgili İtalyan kelimesi için olanla aynıdır:
la new wave dişildir, çünkü onda (dalga) dişidir.
la mail (e-mail mesajı) dişildir, çünkü posta (mail) dişidir.

10.-) Aşağıdaki kurallar ismin cinsiyetini belirlemede yardımcı olabilir:

• Yılın tüm ayları ve haftanın günleri dişil olan domenica (Pazar) dışında erildir.
• Tüm lisan isimleri erildir.
• Il Cairo [m] haricinde tüm kasabaların ve şehirlerin isimleri dişidir.
• -a ile biten ülke isimleri normalde dişildir ve diğer harfle ile biten ülke isimleri erildir.

Feminine
la Francia	Fransa
la Spagna	İspanya

Masculine
il Belgio	Belçika
il Paraguay	Paraguay

Sayı: tekil ve çoğul

11.-) -o ile biten eril isimlerin ve -e ile biten tüm isimler çoğul olarak -i ile biter:

Singular		Plural
il treno [m]	tren	i treni	trenler
il nome [m]	ad / isim	i nomi	adlar / isimler
la notte [f]	gece	le notti	gece
la stazione [f]	istasyon	le stazioni	istasyonlar
la pensione [f]	emeklilik	le pensioni	emekliler
il/la parente [m/f]	akraba	i/le parenti	akrabalar
la moglie [f]	(kadın) eş	le mogli*	(kadın) eşler

-ie ile biten isimler çoğul olarak yalnızca bir tane -i’ye sahiptir.

12.-) -io ile biten isimler çoğul olarak yalnızca bir tane i’ye sahiptir. Fakat -i vurgulandığında (-io), çoğulda iki tane (–ii) ‘ye sahiptir.

Singular		Plural
il bacio [m]	öpücük	i baci	öpücükler
il desiderio [m]	dilek	i desideri	dilek
l’inizio [m]	başlangıç	gli inizi	başlangıçlar
lo zio [m]	amca, dayı	gli zii	amcalar, dayılar
il mormorio [m]	hırıltı	i mormorii	hırıltılar

13.-) -a ile biten dişil isimler çoğul olarak bir tane -e’ye sahiptir.

Singular		Plural
la sorella [f]	kız kardeş	le sorelle	kız kardeşler
la lettera [f]	mektup	le lettere	harfler
la sera [f]	akşam	le sere	akşamlar

14.-) -a ile biten eril isimler çoğul olarak bir tane -i’ye sahiptir.

Singular		Plural
il problema [m]	sorun	i problemi	sorunlar
il sistema [m]	sistem	i sistemi	sistemler

15.-) -a ile biten bir isim bir kişiyi belirttiğinde, çoğulluğu eril veya dişil olup olmadığına bağlıdır. Eğer bir erkeğe atıfta bulunulursa, çoğul -i ile sona erer; Eğer bir dişi söz ediyorsa, çoğul -e biter:

Singular		Plural
il pianista [m]	(erkek) piyanist	i pianisti [m]	(erkek) piyanistler
la pianista [f]	(kadın) piyanist	le pianiste [f]	(kadın) piyanistler
il collega [m]	(erkek) meslektaş	i colleghi* [m]	(erkek) meslektaşlar
la collega [f]	(kadın) meslektaş	le colleghe* [f]	(kadın) meslektaşlar

*Bu sonlardaki -h açıklaması için aşağıdaki paragraf 20’ye bakınız.

16.-) -i ile biten isimler çoğul olarak değişmez:

Singular		Plural
l’analisi [f]	analiz	le analisi	analizler
la crisi [f]	kriz	le crisi	krizler

17.-) Yabancı isimler ve son sesli üzerinde vurgulanan isimler çoğul olarak değişmez:

Singular		Plural
il bar [m]	bar	i bar	barlar
lo sport [m]	spor	gli sport	sporlar
la città [f]	şehir	le città	şehirler
la virtù [f]	meziyet	le virtù	meziyetler

18.-) Çoğunda birkaç isim düzensizdir. Örneğin. la mano [f] (el) çoğul le mani olur, l’uomo [m] (erkek) çoğul olarak gli uomini olur. Kısaltmalar oldukları için çoğul değişmeyen bazı isimler aşağıda belirtilmiştir (yukarıdaki paragraf 6’ya bakınız):

Singular		Plural
l’auto [f]	araba	le auto	arabalar
la radio [f]	radyo	le radio	radyolar
la moto [f]	motosiklet	le moto	motosiklet
la foto [f]	Fotoğraf	le foto	fotoğraflar
il cinema [m]	sinema	i cinema	sinemalar

Bazı isimler tekil olarak eril iken, çoğul olarak dişildir. İşte birkaç:

Singular		Plural
il dito [m]	parmak	le dita [f]	parmaklar
il centinaio [m]	yüz	le centinaia [f]	yüzler
il migliaio [m]	bin	le migliaia [f]	binler
il miglio [m]	mil	le miglia [f]	miller
il paio [m]	çift	le paia [f]	çiftler
l’uovo [m]	yumurta	le uova [f]	yumurtalar

19.-) Cinsiyete önemli olmadığında, İtalyanca’da, bir isimin eril biçimi de kullanılır. Bu nedenle, çoğul içindeki bir isim, üç farklı grubun herhangi birini belirleyebilir:

gli amici

Ya (‘Arkadaşlarınız (Luigi ve Giovanni) geldi.) belli bir erkek arkadaş grubu geldi.’
Ya da [Arkadaşlarınız (Luigi ve Anna) geldi.] belirli karışık bir grup erkek ve dişi arkadaş geldi. ‘
Ya da genelde arkadaşlar [erkek ve kadın olsun, ‘Herkes arkadaşa ihtiyaç duyuyor’ gibi.

gli insegnanti

Ya belirli bir grup erkek öğretmen grubu.
Veya belirli bir karışık erkek ve kadın öğretmen grubu
Veya genel olarak öğretmenlerden bahsederken [cinsiyete bakılmaksızın]

i colleghi

Ya belirli bir erkek meslektaş grubu.
Veya belirli karışık bir grup erkek ve kadın meslektaşlar grubu.
Veya genel olarak meslektaşlar [cinsiyete bakılmaksızın]

Yazım

Bazı çoğul kelimeleri yazarken dikkatli olmalısınız.

20.-) -ca veya -ga ile biten isimler her zaman c ve g‘nin sert sesini çoğul olarak tutmak için h (-che veya -ghe) ekler. Paragraf 15’de il / la collega örneğini gördük. İşte biraz daha:

Singular		Plural
l’amica[f]	kadın arkadaş	le amiche	kadın arkadaşlar
la tasca [f]	cep	le tasche	cepler
la riga [f]	çizgi, cetvel	le righe	çizgiler, cetveller

21.-) -co ve -go ile biten isimler normalde h (-chi veya -ghi) değerini ekler ve sert sesi korurlar, ancak bazı isimler c ve g sesini çoğul olarak değiştirir (-ci veya -gi). Bir sözlüğü kontrol etmek her zaman en iyisidir:

Singular		Plural
il bosco [m]	ahşap	i boschi	orman
il gioco [m]	oyun	i giochi	oyunlar
il parco [m]	park	i parchi	parklar
il lago [m]	göl	i laghi	göller
l’amico[m]	erkek arkadaş	gli amici	erkek arkadaşlar
il medico [m]	doktor	i medici	doktorlar
il biologo [m]	biyolog	i biologi	biyologlar

22.-) –cia veya -gia ile biten isimler, i vurgulandığında veya c veya g den önce bir ünlü harf geldiğinde i yi çoğul (-cie veya -gie) olarak tutun.
Ancak eğer -cia veya –gia dan önce bir ünsüz gelirse, -i çoğulda kaybolur:

Singular		Plural
la farmacia [f]	eczane	le farmacie	eczaneler
la bugia [f]	yalan	le bugie	yalanlar
la camicia [f]	gömlek / bluz	le camicie	gömlek / bluz
la ciliegia [f]	kiraz	le ciliegie	kirazlar
l’arancia[f]	portakal	le arance	portakallar
la doccia [f]	duş	le docce	duşlar
la spiaggia [f]	plaj	le spiagge	plajlar